Ёсць месца ля Язна, якое носіць назву Пуцяціна. Бераг выступае дугой у возера. Тут вельмі прыгожа ў розную пару. Старэйшыя жыхары памятаюць: у першай палове мінулага стагоддзя на ўзбярэжжы знаходзіўся маёнтак паноў Касінскіх. Сёння ніякіх прыкмет ад збудавання няма. Хіба што вялікі стары дуб указвае на межы сядзібнага дома.
Пуцяціна - назва рэдкая для нашай мясцовасці, але вельмі распаўсюджаны тапонім для Расіі. Адразу прыходзіць у галаву імя Пуцяты - кіеўскага тысячніка пры князю Уладзіміру Святаслававічу, які хрысціў Русь. Пуцята разам з Дабрыняй агнём і мячом насаджалі веру ў Ноўгарадзе Вялікім. Пуцятам таксама клікалі князя Івана Сямёнавіча Друцкага, які ў XV стагоддзі падпісаў трактат Літвы з мечаносцамі. Яго нашчадкі мелі прозвішча Пуцяціны. А бліжэйшы да нас Пуцята, Януш Дзмітрыевіч, з’яўляўся маршалкам Браслаўскага павета і меў свае зямельныя ўладанні на тэрыторыі сучаснага Міёрскага раёна. Наогул, Пуцяціны - знакаміты княжацкі, а таксама графскі і дваранскі род Расійскай імперыі. Яго прадстаўнікамі былі генералы, героі руска-турэцкай вайны, адміралы, філосафы. Магчыма, хтосьці з гэтага роду і меў адносіны да нашай зямлі. І сядзіба была названа прозвішчам сваіх гаспадароў.

Да 1858 маёнтак Пуцяціна з’яўляўся ўласнасцю пана Мікалая Гласкі, потым належыў сям’і Каржанеўскіх. Непадалёку знаходзіліся могілкі, на якіх была пабудавана драўляная Свята-Успенская царква, разабраная ў 1875 годзе святаром Даніілам Ліхачэўскім. Пазней Пуцяцінскай называлі нейкі час Паўлавіцкую могілкавую царкву ў імя Пакрова Божай Маці. Паколькі на Пуцяцінскіх могілках былі толькі драўляныя крыжы, зразумела, з цягам часу не засталося ніякага знаку ад іх і ад царквы таксама. Старэйшыя жыхары Язна памятаюць, што месца перад мостам праз Аўту на пагорку з боку мястэчка, дзе пачынаецца дарога на Сойчына, называлася царкавішчам.

Вядома, у XIX стагоддзі да Пуцяцінскага прыходу адносіліся вёскі Кілепава, Валатоўкі, Амбросенкі, Плейкі, Паўлавічы, Гаравыя, Чубарына, Раздзёрка, Фурсы, Кабякі, Басянкі, Жарсцвянка, Дворышча, Авечкі, Балаі, Норавы, Панцялеева, Крошнева, Кісялі, Маразы, Вялікае і Малое Завуцце, Клімяты, Сойчына, Гіргялі, Пугаўкі. Многіх вёсак ужо няма. І толькі самыя старыя людзі памятаюць, дзе яны былі. Прыхаджанамі гэтага прыходу, згодна летапісу, былі дзяржаўныя сяляне Курылавічаў і Паўлавічаў, часткова - “былыя прыгонныя сяляне гаспадароў маёнтка Пуцяціна Каржанеўскіх і графа Пузына, Гінтэра і яго нашчадкаў Пшэсецкіх”. Прозвішчы, якія ўвайшлі ў гісторыю. Напрыклад, графы Пузыны разам з вядомымі Агінскімі паходзяць з аднаго княжацкага роду. Некаторыя гісторыкі лічаць іх продкамі князя Васіля Глашыну (Глазыну), які валодаў горадам Мсціслаўцам у вярхоўях Акі. Яго ўнукі пражывалі ў Вялікім княстве Літоўскім, на Смаленшчыне. Ад аднаго з іх, Івана па мянушцы Пузыны, пайшоў род Пузынаў, а ад другога, Дзмітрыя, - род Агінскіх ад назвы маёнтка Агінты. Усім нам вядомы прадстаўнік гэтага роду Міхал Клеафас Агінскі - аўтар славутага паланэза “Развітанне з Радзімай”. Граф Пузына валодаў маёнткам Копаравічы з 1857 года і з’яўляўся нашчадкам графа Гінтэра.

Прозвішча Гінтэр сустракаецца ўпершыню ў часы праўлення Пятра I. Будучы ў Амстэрдаме, цар Пётр запрасіў Івана Якаўлевіча Гінтэра і яго брата Якава на службу ў Расію, каб “быть им первыми бомбардирами и огнестрельными мастерами”. Капітан Гінтэр - бамбардзір Прэабражэнскага палка ўдзельнічаў ва ўсіх войнах Пятра Вялікага, у тым ліку ў Палтаўскай бітве. Пры Кацярыне I яму было прысвоена званне генерал-фельдцэйхмейстар. Прозвішча Гінтэр рэдкае для Расіі і ёсць верагоднасць, што нехта з яго нашчадкаў валодаў мясцовымі землямі. А вось прозвішча Пшэсецкіх, якіх у летапісе называюць нашчадкамі Гінтэра, сустракаецца ў сувязі з дзейнасцю масонскай ложы ў Пецярбургу.

Яшчэ ў Пуцяцінскім прыходзе ў сярэдзіне XIX стагоддзя ўпамінаюцца ўладальніца маёнтка Завуцце пані Кірыа або Карыа і ўладальнік маёнтка паблізу вёскі Кілепава Вікенцій Буйніцкі.

Апошнімі ўладальнікамі маёнтка Пуцяціна былі Касінскія. У Міёрскім архіве ў метрычнай кнізе за 1920 год, дзе ўпамінаецца хросны бацька - дваранін маёнтка Пуцяціна Вацлаў Якаўлевіч Касінскі. Па словах Аляксандра Пахомавіча Попела, які добра памятае гаспадароў гэтай зямлі, сям’я Касінскіх была вялікая - чалавек 15. Падчас вайны сядзібны дом быў спалены партызанамі. Свіран прыстасавалі пад жыллё. У канцы вайны мужчыны змагаліся ў польскім войску. Жанчыны сям’і разам з дзецьмі выехалі ў Польшчу. Нашчадкі гаспадароў маёнтка гадоў 10 таму наведалі нашу вёску. Шукалі жыхароў, якія маглі б што-небудзь расказаць аб іх продках і паказаць месца, дзе знаходзілася радавое гняздо Касінскіх.

                                                                                                                           І. МІКАЛАЕВА
                                                                                                                         ( І. Стома. Фота аўтара)
Свята-Успенская царква в. Пуцяціна
11.02.2011
https://mijory.by/gistoryya-krayu/804-pucyacina.html
  Свята-Успенская царква  знаходзілася на могілках в. Пуцяціна ў дзвюх вярстах ад Язна. Будынак   драўляны. Час пабудовы Пуцяцінскай  царквы нідзе ў дакументах не ўказаны. Але ў кнізе Дзяніса Лісейчыкава "Святар у беларускім соцыуме: прасапаграфія ўніяцкага духавенства 1596-1839 гг. - Мінск, 2015" ёсць звесткі, што ў 1702 годзе ў Пуцяціна быў святар Аляксандр Кастравіцкі. Інфармацыя пра больш раннія гады, па словах Дзяніса Лісейчыкава, шукае свайго даследчыка. Можна лічыць, што царква існавала амаль 200 гадоў, была зачынена ў 1875 годзе і разабрана святаром Даніілам Ліхачэўскім.
  Паколькі на Пуцяцінскіх могілках былі толькі драўляныя крыжы, з цягам часу не засталося ніякага знаку ад іх, а таксама і ад царквы.

Карты з паметкамі прыкладнага месца знаходжання былой царквы в. Пуцяціна даслала Ірына Стома
Малавядомая  старонка гісторыі роднага краю
Радуга прыкладна паказвае, дзе хутчэй за ўсё знаходзілася Пуцяцінская Успенская царква. Гэта мост праз р. Аўту з боку Каралеўскіх. Тут злева і знаходзілі рэшткі падмурка Вёска Пуцяціна знаходзілася правей, на беразе возера Вялікае Язна
Радуга прыкладна паказвае, дзе хутчэй за ўсё знаходзілася Пуцяцінская Успенская царква. Гэта мост праз р. Аўту з боку Каралеўскіх. Тут злева і знаходзілі рэшткі падмурка Вёска Пуцяціна знаходзілася правей, на беразе возера Вялікае Язна
Па дакументах да Язненскай царквы дзве вярсты У гэтым месцы  на беразе  возера Вялікае Язна знаходзіўся Гасподскі двор Пуцяціна
Па дакументах да Язненскай царквы дзве вярсты У гэтым месцы на беразе возера Вялікае Язна знаходзіўся Гасподскі двор Пуцяціна